Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Pinau(-dis-Aup)
Euphrasia alpina
Orobanchaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Euphraise des Alpes.
Descripcioun :Lou pinau-dis-Aup es uno pichoto planto coumuno que trachis dins li pelouso d'auto mountagno ounte ié fai de poulìdi tepiero acoulourido. A pas gaire de péu glandoulous e se recounèis peréu à si bratèio emé de dènt acabado pèr de lònguis arèsto (aleva dins Ventour). La flour èi pulèu grosso (pèr uno éufràsio), mai de 10 mm.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto, escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Euphrasia
Famiho : Orobanchaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 800 à 2600 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pelouso
- Champino
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Euphrasia alpina Lam., 1786